ต้นปีบทอง สรรพคุณและประโยชน์
ต้นปีบทอง สรรพคุณและประโยชน์
ลักษณะของปีบทอง
สำหรับ ต้นปีบทอง หรือที่หลาย ๆ คนนั้น มักจะรู้จัก และได้ยินชื่อที่ว่า ต้นกาซะลองคำ โดยเป็นสายพันธุ์ที่มีเขตการกระจายพันธุ์กว้างเป็นอย่างมาก โดยเติมโตตั้งแต่ในประเทศจีนตอนใต้ พม่า ลาว และเวียดนาม ส่วนในประเทศไทยพบได้ตั้งแต่ทางภาคใต้ในแถบจังหวัดสุราษฎร์ธานี เพชรบุรี อุทัยธานี ขึ้นไปถึงทางภาคเหนือของประเทศ จัดเป็นไม้ยืนต้นเล็กถึงขนาดกลาง และเป็นไม้ผลัดใบแต่จะผลัดไม่พร้อมกัน มีความสูงของต้นประมาณ 6-20 เมตร ต้นมีเรือนยอดเป็นรูปใบหอกหรือไข่ ทรงพุ่มแน่นทึบ กิ่งก้านแผ่ออกเป็นชั้น ๆ ออกกว้าง ลำต้นมีลักษณะเปลาตรง ตามกิ่งก้านและตามลำต้นจะมีรูระบายอากาศกระจายอยู่ทั่วไป เปลือกต้นเป็นสีน้ำตาลอ่อน แตกเป็นลายประสานกันคล้ายตาข่าย เปลือกต้นขรุขระเป็นเม็ดเล็ก ๆ กระจายอยู่ทั่วไป ขยายพันธุ์ด้วยวิธีการเพาะเมล็ด การตอนกิ่ง การปักชำกิ่ง และการแยกหน่อ เจริญเติบโตได้ดีในดินร่วนปนทราย สามารถพบได้ตามป่าเบญจพรรณ ตามชายดิบแล้งตามเชิงเขา และตามเขาหินปูน ที่ระดับความสูงจากระดับน้ำทะเลประมาณ 1,000 เมตร
ในส่วนของ ใบปีบทอง ก็ถือว่าเป็นหนึ่งในต้นไม้ที่มีความสวยงามของใบ ที่เป็นเอกลักษณ์ โดยใบเป็นใบประกอบแบบขนนกแบบสามชั้น ยาวประมาณ 18-60 เซนติเมตรเรียงตรงข้ามกัน มีใบประกอบย่อยประมาณ 3-4 คู่ ส่วนใบย่อยมีประมาณ 3-5 คู่ ลักษณะของใบเป็นรูปไข่แกมรูปหอก รูปขอบขนานแกมใบหอก หรือรูปวงรีแกมใบหอก ปลายใบแหลมบางครั้งยาวคล้ายหางหรือเป็นติ่งแหลม โคนใบแหลมสอบ หรือบางใบโคนในอาจเบี้ยวเล็กน้อย ส่วนขอบใบเรียบบิดเป็นคลื่น ๆ เล็กน้อย และมักมีต่อมอยู่ที่โคนด้านหลังของใบ ใบมีขนาดกว้างประมาณ 2-6 เซนติเมตรและยาวประมาณ 5-12 เซนติเมตร แผ่นใบมีลักษณะเป็นมัน ท้องใบมีต่อมเล็ก ๆ อยู่ประปรายทั่วไป และก้านใบย่อยยาวประมาณ 0.6-0.8 เซนติเมตร ส่วนก้านใบปลายยาวประมาณ 2.5 เซนติเมตร
สรรพคุณของปีบทอง
1.ลำต้นใช้ผสมกับสมุนไพรชนิดอื่น (ลำต้นกาซะลองคำ, ต้นขางปอย, ต้นขางน้ำข้าว, ต้นขางน้ำนม, ต้นอวดเชือก) ใช้ฝนกับน้ำกินแก้ซาง (ลำต้น)
2.ลำต้นใช้แก้ซางในเด็กที่มักจะมีเม็ดขึ้นในปากและลำคอ (ลำต้น)
3.ช่วยแก้ลิ้นเป็นฝ้า (ลำต้น)
4.ช่วยรักษาอาการปวดฟัน (เปลือกต้น)
5.เปลือกต้นใช้ต้มกับน้ำดื่มเป็นยาลดไข้ (เปลือกต้น)
6.ช่วยแก้อาการตัวร้อน (ลำต้น)
7.ช่วยแก้อาเจียน (ลำต้น)
8.เปลือกต้นใช้ต้มกับน้ำใช้อมแก้อาการเมายา (เปลือกต้น)
9.เปลือกต้นใช้ต้มกับน้ำดื่มเป็นยาแก้ท้องเสีย (เปลือกต้น)
10.ลำต้นใช้เป็นยาแก้ท้องขึ้น ท้องเดิน (ลำต้น)
ประโยชน์ของปีบทอง
1.ดอกนำมารับประทานโดยการทอดหรือใช้ลวกเป็นผักจิ้มกับน้ำพริก
2.ดอกสามารถนำมาใช้ทำสีย้อมผ้าได้
3.ต้นปีบทองเป็นไม้ต้นที่มีทรงพุ่มแน่นทึบดูสวยงาม ให้ความร่มรื่นได้ดี ทรงพุ่มไม่สูงหรือใหญ่มากจนเกินไป อีกทั้งยังมีดอกสวยและออกดอกได้ตลอดทั้งปี โดยเฉพาะอย่างยิ่งในช่วงที่มีอากาศหนาว จะมีความสวยงามและออกดอกได้มากขึ้น จึงนิยมนำใช้ปลูกเป็นไม้ประดับทั่วไปตามสวนสาธารณะ สถานที่ราชการ ริมถนน ริมสระน้ำ
ที่มา medthai
